Jaarverslag TIB 2022

Nieuwsbericht | 24-03-2023 | 09:30

Er is een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer die de bevoegdheden van de diensten fors moet uitbreiden. De TIB vindt het belangrijk dat de samenleving en de politiek goed geïnformeerd zijn over wat de diensten nu al mogen (en doen) en wat de uitbreiding betekent. Dat heeft de TIB geprobeerd weer te geven in dit jaarverslag. Een aantal passages in dit jaarverslag is echter zwartgelakt, omdat die passages volgens de ministers als staatsgeheim aangemerkt dienen te worden. Daarvoor zijn sommige passages niet goed meer te begrijpen en kan de TIB de samenleving niet informeren zoals zij had beoogd. Of het wetsvoorstel definitief zal worden, in welke vorm het wetsvoorstel er zal komen en wanneer het zal ingaan is dus nog onduidelijk.

De TIB heeft in 2022 voor de eerste keer sinds het bestaan van de TIB minder verzoeken van beide diensten gezamenlijk beoordeeld. In totaal waren dit 2.902 verzoeken. Waar het aantal verzoeken van de AIVD dit jaar gedaald is ten opzichte van vorig kalenderjaar, zijn het aantal verzoeken van de MIVD dit kalenderjaar juist gestegen.

Het aantal onrechtmatigheidsbeslissingen voor beide diensten is dit kalenderjaar eveneens gedaald. De belangrijkste verklaring daarvoor vormt de verdere verbetering van de kwaliteit van de verzoeken. Het meest in het oog springend bij de onrechtmatigheidsbeslissingen is echter wel een forse stijging van het aantal onrechtmatigheden vanwege het ontbreken van motivering en informatie. Een verklaring voor deze stijging zou kunnen zijn dat de TIB in die gevallen van oordeel was dat zelfs met het stellen van een vraag het gebrek niet hersteld kon worden. Daarnaast valt de stijging op van het aantal onrechtmatigheidsoordelen vanwege een operatie die de TIB niet proportioneel vond. Ten aanzien van beschrijvingen van de technische risico's bij hackoperaties ziet de TIB een positieve ontwikkeling als het gaat om een adequate beschrijving van de technische risico's.

In 2022 is het zes keer voorgekomen dat de AIVD de spoedprocedure (waarbij direct kan worden ingezet, nog voor het bindend oordeel van de TIB) onrechtmatig heeft ingezet. De TIB heeft hierbij echter geen enkele keer geoordeeld dat de inzet zelf onrechtmatig was. 

Een verzoek om kabelinterceptie daadwerkelijk in te zetten (en een verlengingsverzoek) is in 2022 als rechtmatig beoordeeld. Wel heeft de TIB meermaals haar zorgen uitgesproken over (het voortduren van) de proportionaliteit van de bevoegdheid.

Ook dit kalenderjaar heeft de TIB wederom gemerkt dat de AIVD de TIB onjuist en/of onvolledig heeft geïnformeerd voor wat betreft de inhoud van verzoeken. De informatievoorziening blijft dan ook onderwerp van gesprek tussen de AIVD en de TIB.